LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan luận văn của tôi với đề tài “Chính sách phát triển công nghiệp tại địa phương: Nghiên cứu trường hợp tỉnh Phú Thọ” là công trình nghiên cứu của riêng cá nhân tôi. Các số liệu, kết quả trong luận văn là trung thực và kết luận khoa học của luận văn chưa từng công bố bất kỳ công trình nghiên cứu khoa học nào trước đây.
LỜI CÁM ƠN
Tác giả Luận văn xin bày tỏ tình cảm trân trọng, sự cảm ơn chân thành, sâu sắc tới TS. Vũ Đức Thanh, Phó trưởng Khoa Kinh tế phát triển, Trường đại học Kinh tế, Đại học Quốc gia Hà Nội; Phòng Quản lý Công nghiệp, Trung tâm khuyến công thuộc Sở Công Thương Phú Thọ; các cán bộ thuộc Sở Công Thương, đồng nghiệp tận tình hướng dẫn, giúp đỡ tác giả trong quá trình thực hiện luận văn.
Tác giả xin bày tỏ lòng biết ơn đến Ban Giám hiệu, các Giảng viên Trường Đại học Kinh tế – ĐHQG Hà Nội đã nhiệt tình giảng dạy, truyền đạt kiến thức, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho tác giả trong thời gian học tập và nghiên cứu nhằm hoàn thành chương trình cao học tại trường.
Xin được cảm ơn các Thầy, Cô trong Hội đồng bảo vệ và kính mong nhận được sự quan tâm, nhận xét của các Thầy, Cô để tác giả có điều kiện hoàn thiện tốt hơn những nội dung của luận văn nhằm đạt được tính hiệu quả, hữu ích khi áp dụng vào trong thực tiễn.
Xin trân trọng cảm ơn!
MỤC LỤC
Danh mục từ viết tắt i
Danh mục các bảng ii
MỞ ĐẦU 1
Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ CHÍNH SÁCH PHÁT TRIỂN CÔNG NGHIỆP TẠI ĐỊA PHƯƠNG 5
1.1 CÔNG NGHIỆP TẠI ĐỊA PHƯƠNG 7
1.1.1 Khái niệm Công nghiệp tại địa phương 7
1.1.2 Vai trò của công nghiệp 11
1.2 CHÍNH SÁCH PHÁT TRIỂN CÔNG NGHIỆP 16
1.2.1 Khái niệm và chức năng của chính sách phát triển công nghiệp … 16
1.2.2 Nội dung và mục tiêu của chính sách phát triển công nghiệp 25
1.2.3 Chính sách phát triển công nghiệp tại địa phương 28
1.3 KINH NGHIỆM VỀ CHÍNH SÁCH PHÁT TRIỂN CÔNG NGHIỆP TẠI ĐỊA PHƯƠNG 35
1.3.1 Chính sách phát triển công nghiệp của tỉnh Đồng Nai 36
1.3.2 Chính sách phát triển công nghiệp của tỉnh Bình Dương 37
1.3.3 Những bài học kinh nghiệm cho Phú Thọ 39
Chương 2: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 41
2.1. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 41
2.1.1. Chọn điểm nghiên cứu 41
2.1.2. Thu thập số liệu 43
2.1.3. Phương pháp phân tích 46
2.2. HỆ THỐNG CHỈ TIÊU NGHIÊN CỨU 48
2.2.1. Chỉ tiêu về kết quả sản xuất công nghiệp 48
2.2.2. Các chỉ tiêu phản ánh mức độ phát triển của công nghiệp 48
2.2.3. Kết quả kinh doanh công nghiệp 50
2.2.4. Phát triển công nghiệp và bảo vệ môi trường, xã hội 51
Chương 3: THỰC TRẠNG CHÍNH SÁCH PHÁT TRIỂN CÔNG NGHIỆP TỈNH PHÚ THỌ 52
3.1. TÌNH HÌNH PHÁT TRIỂN CÔNG NGHIỆP TỈNH PHÚ THỌ 52
3.1.1. Điều kiện tự nhiên 52
3.1.2. Điều kiện kinh tế – xã hội tỉnh Phú Thọ 57
3.1.3 Thuận lợi và khó trong phát triển kinh tế – xã hội trên địa bàn 65
3.1.4 Tốc độ phát triển ngành công nghiệp 68
3.1.5. Chuyển dịch cơ cấu ngành công nghiệp 69
3.2. THỰC TRẠNG CÁC CHÍNH SÁCH PHÁT TRIỂN CÔNG NGHIỆP TỈNH PHÚ THỌ 81
3.2.1 Chính sách đầu tư phát triển công nghiệp 81
3.2.2 Chính sách tiếp cận đất đai 86
3.2.3. Chính sách thương mại thị trường 88
3.2.4 Chính sách khoa học, công nghệ 91
3.2.5 Chính sách cải thiện môi trường kinh doanh 92
3.2.6 Chính sách phát triển nguồn nhân lực 94
3.2.7 Tình hình thực hiện chính sách theo các tiêu chí 96
3.2.8. Tình hình tổ chức thực hiện chính sách 100
3.3 ĐÁNH GIÁ CHUNG VỀ CHÍNH SÁCH PHÁT TRIỂN CÔNG NGHIỆP TỈNH PHÚ THỌ 106
Chương 4: QUAN ĐIỂM VÀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CHÍNH SÁCH PHÁT TRIỂN CÔNG NGHIỆP TẠI TỈNH PHÚ THỌ 109
4.1 PHÂN TÍCH CÁC CĂN CỨ TIỀN ĐỀ CHO VIỆC HOÀN THIỆN CHÍNH SÁCH PHÁT TRIỂN CÔNG NGHIỆP TẠI TỈNH PHÚ THỌ .. 109
4.1.1 Những thuận lợi và khó khăn tác động đến hoạch định chính sách phát triển công nghiệp tỉnh Phú Thọ 109
4.1.2. Mục tiêu và định hướng phát triển công nghiệp tỉnh Phú Thọ 110
4.2 QUAN ĐIỂM HOÀN THIỆN CHÍNH SÁCH PHÁT TRIỂN CÔNG NGHIỆP 116
4.2.1 Chính sách phát triển công nghiệp nhằm tạo nên sản phẩm hàng hoá có giá trị gia tăng cao 116
4.2.2 Chính sách phát triển công nghiệp trên cơ sở huy động mọi nguồn lực, mọi thành phần kinh tế 117
4.2.3 Chính sách phát triển công nghiệp phải phù hợp với định hướng quy hoạch phát triển vùng 119
4.2.4 Chính sách phát triển công nghiệp cần khắc phục bất lợi thế và tạo ra lợi thế so sánh mới trên quan điểm hiệu quả 120
4.3 HOÀN THIỆN CHÍNH SÁCH PHÁT TRIỂN CÔNG NGHIỆP TẠI TỈNH PHÚ THỌ 122
4.3.1 Hoàn thiện Chính sách đầu tư phát triển công nghiệp đến năm 2020
…………………………………………………………………………………………………. 122
4.3.2. Hoàn thiên Chính sách hỗ trợ tiếp cận đất đai 129
4.3.3. Hoàn thiện Chính sách thương mại, thị trường 129
4.3.4. Hoàn thiện Chính sách khoa học, công nghệ 131
4.3.5. Hoàn thiện Chính sách cải thiện môi trường kinh doanh 132
4.3.6 Hoàn thiện Chính sách phát triên nguồn nhân lực 133
4.3.7 Nâng cao khả năng hoạch định chính sách 136
4.3.8 Tổ chức triển khai có hiệu quả các chính sách 137
4.3.9 Tăng cường vai trò của nhà nước trong việc tuyên truyền phổ biến và hướng dẫn chính sách 139
4.3.10 Tổng kết việc thực thi chính sách 139
KẾT LUẬN 141
TÀI LIỆU THAM KHẢO 142
PHỤ LỤC
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
TT Ký hiệu Nguyên nghĩa
1 CCN Cụm công nghiệp
2 CN Công nghiệp
3 CNH – HĐH Công nghiệp hóa – Hiện đại hóa
4 DN Doanh nghiệp
5 FDI Vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài
6 GDP Tổng sản phẩm quốc nội
7 GO Giá trị sản xuất
8 KCN Khu công nghiệp
9 KCNC Khu công nghệ cao
10 KCX Khu chế xuất
11 KH&CN Khoa học và công nghệ
12 KT-XH Kinh tế – Xã hội
13 NGTK Niêm giám thống kê
14 ODA Vốn hỗ trợ phát triển chính thức
15 SXCN Sản xuất công nghiệp
16 SXKD Sản xuất kinh doanh
17 TTCN Tiểu thủ công nghiệp
18 TW Trung ương
19 UBND Ủy ban nhân dân
20 USD Đô la Mỹ
21 VA Giá trị tăng thêm
22 VĐTNN Vốn đầu tư nước ngoài
23 VH – XH Văn hóa – Xã hôi
24 VLXD Vật liệu xây dựng
25 VLXD Vật liệu xây dựng
26 XHCN Xã hội chủ nghĩa
DANH MỤC CÁC BẢNG
STT Bảng Nội dung Trang
1 Bảng 2.1 Quy mô mẫu chọn theo tổ 45
2
Bảng 3.1 Tổng hợp một số đặc trưng về khí hậu của Phú Thọ năm 2013
Bảng 3.3 Tổng hợp các loại khoáng sản đặc trưng của Phú Thọ năm 2013
56
5 Bảng 3.4 Diện tích, dân số, nguồn nhân lực tỉnh Phú Thọ 58
6 Bảng 3.5 Thực trạng về giáo dục tỉnh phú Thọ 61
7 Bảng 3.6 Thực trạng về y tế tỉnh Phú Thọ 62
8
Bảng 3.7 Tổng sản phẩm (GDP) trên địa bàn tỉnh Phú Thọ phân theo ngành
63
9 Bảng 3.8 Thu, chi ngân sách nhà nước tỉnh Phú Thọ 64
10 Bảng 3.9 Tổng hợp tình hình xuất khẩu hàng hóa 65
11
Bảng 3.10 Gía trị sản xuất công nghiệp tỉnh phú thọ gian đoạn 2000-2013
68
12
Bảng 3.11 Cơ cấu sản xuất công nghiệp tỉnh Phú Thọ đến năm 2013
70
13
Bảng 3.12 Thực trạng các khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh Phú Thọ 2013
76
14
Bảng 3.13 Thực trạng các cụm công nghiêp (CCN) trên địa bàn tỉnh Phú Thọ 2013
Bảng 3.14 Tổng hợp ý kiến của các cơ sở công nghiệp về các chính sách cho sản xuất của cơ sở SX công nghiệp tỉnh Phú Thọ năm 2013
Bảng 3.15 Tổng hợp ý kiến của các cơ sở sản xuất công nghiệp về khả năng tiếp cận các nguồn lực cho sản xuất của DN tỉnh Phú Thọ năm 2013
Bảng 3.16 Tổng hợp ý kiến của các cơ sở sản xuất công nghiệp về các yếu tố đầu ra đối với hoạt động SXKD của DN CN tỉnh Phú Thọ năm 2013
Bảng 3.17 Số lượng lao động làm việc trong ngành công nghiệp
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Cùng với sự phát triển của nền kinh tế thế giới, các mô hình công nghiệp hóa được ra đời nhằm đưa các quốc gia đang phát triển rút gắn khoảng cách với các nước phát triển. Trong xu hướng đó, chính sách công nghiệp được ra đời nhằm dẫn dắt các nỗ lực phát triển đạt tới mục tiêu cốt lõi của chiến lược công nghiệp hóa cũng như chiến lược phát triển của mỗi quốc gia.
Chính sách công nghiệp hướng tới định hình cấu trúc ngành công nghiệp hiệu quả trong mối quan hệ liên ngành, sử dụng cơ chế thị trường để phân bổ nguồn lực, huy động vốn cho phát triển công nghiệp, phát huy lợi thế so sánh và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia. Đồng thời chính sách công nghiệp cũng phải tận dụng ưu thế của các vùng, địa phương trong tổ chức không gian kinh tế cho sản xuất công nghiệp.
Trong xu thế hội nhập và toàn cầu hóa hiện nay, mỗi quốc gia phải không ngừng đổi mới, thúc đẩy sự phát triển nền kinh tế của mình nhằm theo kịp và chủ động hội nhập với nền kinh tế toàn cầu. Việt Nam xuất phát từ nền kinh tế lạc hậu, kém phát triển, để có thể theo kịp sự phát triển của nền kinh tế thế giới, đạt được mục tiêu xây dựng nền kinh tế thị trường theo định hướng Xã hội chủ nghĩa, Đảng và Nhà nước phải có chiến lược và chính sách phát triển kinh tế phù hợp, thực hiện từng bước CNH-HĐH đất nước một cách vững chắc.
Chính sách công nghiệp là một bộ phận hữu cơ và quan trọng của hệ thống chính sách kinh tế. Trong tiến trình CNH-HĐH đất nước, chính sách phát triển công nghiệp nhằm mục tiêu phát triển công nghiệp đất nước. Nghị quyết Đại hội Đảng lần X và XI đã nhấn mạnh “nâng cao chất lượng, sức cạnh tranh, hàm lượng khoa học công nghệ và tỷ trọng giá trị tăng thêm, giá trị nội địa trong sản phẩm công nghiệp. Phát triển công ngiệp và xây dựng gắn với phát triển dịch vụ, phát triển đô thị và bảo vệ môi trường”,… “Hoàn thiện quy hoạch các khu, cụm, điểm công nghiệp trong phạm vi cả nước; hình thành các vùng công nghiệp trọng điểm; gắn việc phát triển sản xuất với đảm bảo các điều kiện sinh hoạt cho người lao động”.
Phú Thọ là tỉnh miền núi thuộc trung du miền núi phía Bắc, cửa ngõ phía Tây của thủ đô Hà Nội và địa bàn vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ, cầu nối các tỉnh đồng bằng Sông Hồng với các tỉnh miền núi Tây Bắc và Đông Bắc. Phú Thọ cách Hà Nội 80 km. Có hệ thống đường bộ, đường sắt, đường sông từ các tỉnh phía Tây Đông Bắc đều quy tụ về Phú Thọ vị trí địa lý tạo nhiều thuận lợi để phát triển kinh tế, là cầu nối giao lưu giữa các tỉnh đồng bằng Sông Hồng, Hà Nội, Hải Phòng và các tỉnh, thành phố khác trong cả nước. Xuất phát từ một tỉnh nông nghiệp là chính, việc phát triển công nghiệp trong đó việc xây dựng các KCN tập trung, phát triển các cụm công nghiệp làng nghề, đa nghề được xác định là khâu đột phát để đẩy nhanh tốc độ chuyển dịch cơ cấu kinh tế của tỉnh từ nông nghiệp – công nghiệp – dịch vụ sang công nghiệp là định hướng đúng đắn nhằm phấn đấu đến năm 2020 Phú Thọ cơ bản trở thành tỉnh công nghiệp như Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Phú Thọ lần thứ XVII đề ra. Như vậy, tỉnh Phú Thọ phải có chiến lược công nghiệp và quan trọng là xây dựng chính sách phát triển công nghiệp tại địa phương phù hợp. Tuy nhiên, chính sách phát triển công nghiệp tại địa phương ở nhiều tỉnh trong đó có tỉnh Phú Thọ còn tồn tại nhiều bất cập làm hạn chế sự phát triển công nghiệp nói riêng và phát triển kinh tế – xã hội nói chung.
Chính sách phát triển công nghiệp tại địa phương cần thiết và rất quan trọng. Do đó, cần được quan tâm nghiên cứu đầy đủ hơn cả về mặt lý luận và tổng kết thực tiễn. Xuất phát từ đó tôi lựa chọn đề tài “Chính sách phát triển công nghiệp tại địa phương: Nghiên cứu trường hợp tỉnh Phú Thọ” làm đề tài nghiên cứu luận văn thạc sĩ, chuyên ngành Quản lý kinh tế, mã số 60340410 nhằm góp phần thiết thực triển khai chiến lược phát triển công nghiệp là động lực quyết định phát triển kinh tế – xã hội trong suốt thời kỳ công nghiệp hóa của Đảng và Nhà nước trên địa bàn tỉnh Phú Thọ.
* Câu hỏi nghiên cứu:
Tỉnh Phú Thọ làm thế nào để thực hiện có hiệu quả Chính sách phát triển công nghiệp tại địa phương trong thời gian tới?
2. Mục tiêu nghiên cứu
2.1. Mục tiêu chung
Mục tiêu bao trùm của luận văn là trên cơ sở nghiên cứu thực trạng chính sách phát triển công nghiệp tỉnh Phú Thọ, luận văn đề xuất một số giải pháp chính sách phát triển công nghiệp tỉnh Phú Thọ để Phú Thọ cơ bản trở thành tỉnh công nghiệp theo nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Phú Thọ lần thứ XVII đã đề ra.
2.2. Mục tiêu cụ thể
– Góp phần hệ thống hoá về cơ sở lý luận và thực tiễn về chính sách phát triển công nghiệp.
– Phân tích, đánh giá thực trạng chính sách phát triển công nghiệp tỉnh Phú Thọ từ năm 2000 – 2013.
– Đề ra định hướng và những giải pháp chính sách phát triển công nghiệp tỉnh Phú Thọ đến năm 2020.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
– Đối tượng nghiên cứu: Chính sách phát triển công nghiệp địa phương tỉnh Phú Thọ
– Phạm vi nghiên cứu: Phạm vi nghiên cứu của luận văn được giới hạn trong công nghiệp địa phương tỉnh Phú Thọ.
+ Về thời gian: Năm 2000 – 2013
+Về không gian: tỉnh Phú Thọ.
+Về nội dung: Nghiên cứu những vấn đề liên quan đến nội dung chính sách công nghiệp, các cơ sở công nghiệp, đánh giá phát triển công nghiệp .
4. Cấu trúc của luận văn
Ngoài phần mở đầu; kết luận; mục lục; phụ lục; danh mục tài liệu tham khảo; luận văn gồm 4 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận và thực tiễn về chính sách phát triển công nghiệp tại địa phương
Chương 2: Phương pháp nghiên cứu
Chương 3: Thực trạng chính sách phát triển công nghiệp ở tỉnh Phú Thọ
Chương 4: Quan điểm và giải pháp hoàn thiện các chính sách phát triển công nghiệp tỉnh Phú
Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ CHÍNH SÁCH PHÁT TRIỂN CÔNG NGHIỆP TẠI ĐỊA PHƯƠNG
1.1 TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU
1.1.1 Các công trình nghiên cứu
Trong cuốn “Phân tích kinh tế về chính sách công nghiệp” của tác giả Motoshigte Ito; “Chính sách công nghiệp và chính sách của Nhật Bản trong thời kỳ tăng trưởng” của tác tác giả Shinji Fukawa; tác giả Goro Ono với tác phẩm “Chính sách công nghiệp cho công cuộc đổi mới; “ Một số kinh nghiệm của Nhật Bản” (Nhà xuất bản Chính trị quốc gia 1998) đã phác họa bức tranh toàn cảnh thực trạng và biến động của đát nước Nhật Bản trong suốt chiều dài lịch sử. Tác giả tập trung làm rõ khái niệm, nguồn gốc hình thành và đặc trưng của vấn đề công nghiệp – vấn đề ngày càng trở nên nóng bỏng và thu hút sự quan tâm của toàn xã hội Nhật Bản. Điều này không chỉ cho ta thấy bức tranh của xã hội Nhật Bản mà nó còn gợi mở cho chúng ta nhìn nhận được nhiều vấn đề của công nghiệp Việt Nam hiện nay đặc biệt trong giai đoạn đẩy mạnh CNH, HĐH.
Trong quá trình nghiên cứu về sự thần kỳ của Đông Á, nhiều tác giả đã nghiên cứu về vai trò của Nhà nước trong thực hiện các chính sách công nghiệp như: Chang (1981), Noland, Pack (2000, 2002), Pindez (1982), Donges(1980). Điểm chung của các tác giả này là đánh giá vai trò của nhà nước trong hoạch định chính sách, tầm nhìn của các nhà hoạch định trong việc thúc đảy nền kinh tế phát triển. Các tác giả đã điểm lại tình hình thực tế trong việc xây dựng, triển khai thực hiện chính sách công, vai trò của nhà nước trong việc thực thi các chính sách đó, từ đó đưa ra một số bài học, kinh nghiệm.
Các nhà khoa học Việt Nam cũng đề cập đến các nội dung về chính sách công nghiệp thông qua nghiên cứu kinh nghiệm của nước ngoài như: “Lý thuyết về lợi thế so sánh: Sự vận dụng trong chính sách công nghiệp và thương mại của Nhật Bản” (Trần Quang Minh, Nhà xuất bản Khoa học xã hội, Hà Nội, 2000); “Kinh tế học phát triển về công nghiệp hoá và cải cách nền kinh tế” (PGS.TS Đỗ Đức Định, Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia, Hà Nội 2004). Một số tác giả tiếp
cận chính sách công nghiệp qua nghiên cứu về công nghiệp hóa ở Việt Nam như: “Một số vấn đề công nghiệp hoá, hiện đại hoá ở Việt Nam” (GS.TS Đỗ Hoài Nam, Nhà xuất bản Khoa học xã hội, 2003); “Công nghiệp hoá, hiện đại hoá ở Việt Nam: Phác thảo lộ trình” (PGS.TS Trần Đình Thiên, Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia, 2002); “Tăng trưởng và công nghiệp hoá, hiện đại hoá ở Việt Nam” (TS. Võ Trí Thành, Nhà xuất bản Khoa học xã hội, 2007),… Bên cạnh đó, một số tác giả đã có những nghiên cứu về công nghiệp nông thôn phát huy lợi thế nhằm đẩy mạnh pháttriển kinh tế tỉnh.
TRUNG TÂM LUẬN VĂN MBA-VIP VIẾT THUÊ LUẬN VĂN THẠC SĨ & TIẾN SĨ CHẤT LƯỢNG CAO.
Liên hệ với chúng tôi:
- Hotline: 0926.708.666
- Zalo: 0926.708.666.
- Email:Lamthueluanvan2014@gmail.com
Để tải bài đầy đủ xin khách hàng ấn vào đây:
